Vrije zorgkeuze, dat wordt een onderwerp dat steeds belangrijk wordt. Het wil eigenlijk niets meer en minder zeggen dat je hierbij zelf kunt kiezen welke dokter, welke apotheek, welk ziekenhuis, enzovoorts je wilt in het geval dat je deze nodig hebt.
Er zijn dan ook vandaag de dag bij veel verzekeringsmaatschappijen, twee soorten zorgverzekeringen. Met en zonder vrije zorgkeuze.
Vooral als er geen sprake is van vrije zorgkeuze, kan dat soms wat minder prettig zijn. Daar bepaald namelijk de zorgverzekeraar naar welkk arts je moet gaan, of naar welk ziekenhuis.
Dat komt omdat verzekeraars met bepaalde artsen en ziekenhuizen, afspraken maken over onder andere de kosten. Voor verzekeraars zijn artsen en ziekenhuizen waar geen afspraak mee gemaakt is, vaak duurder. Daarom zijn de premies voor een zorgverzekering met vrije zorgkeuze, altijd hoger als voor een zorgverzekering zonder vrije zorgkeuze.
Welke variant je wilt, dat hangt natuurlijk deels van je portemonnee af, en natuurlijk of je gebonden bent aan bepaalde artsen, die je bijvoorbeeld al jaren kent.
Vrije Zorgkeuze – Restitutieverzekering
De vrije zorgkeuze komt voor, of liever gezegd is mogelijk, bij een zogenoemde Restitutieverzekering. Daar ga je naar de dokter of zorginstelling, je krijgt een rekening, betaald deze, en declareerd de rekening vervolgens bij de zorgverzekering. Behoudens eigen risico en dergelijke, krijg je het bedrag vervolgens terug van de zorgverzekeraar.
De andere vorm is de Naturezorgverzekering. Daarbij krijg je geen rekening, behoudens voor het eigen risico. Je hebt imemrs de zorg in natura verzekerd. Daarbij eist de 
zorgverzekeraar dan wel dat je naar een arts of zorginstelling gaat, die zij aanwijzen, aangezien ze daarmee afspraken gemaakt hebben.
In sommige gevallen, en dat hangt ook een beetje af van jouw woonplaats, kan het soms betekenen dat je een eindje weg moet, in een ander dorp of andere stad.
Overigens kan dat ook een voordeel zijn. Bijvoorbeeld als er bij een operatie die je nodig hebt, een wachtlijst is, en de verzekeraar bepaald dat je daarvoor bijvoorbeeld naar een ziekenhuis moet, ver weg in een andere provincie, waar geen wachtlijst is voor deze operatie.
Dat is immers weer van voordeel voor de verzekeraar, want hoe langer het gaat duren voordat de betreffende operatie wordt uitgevoerd, hoe meer zorgkosten kunnen ontstaan.